စိန္ဂၽြန္ေဘာစကုိ

ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ ရက္ေန႕။ 

ဂၽြန္ေဘာစကုိအား ၁၈၁၅ ခုႏွစ္၌ အီတလီႏိုင္ငံ၊ တူရြင္းဂုိဏ္းခ်ဳပ္ သာသနာ နယ္ၾကီးရွိ ကာတယ္ႏူဘုိအနီးတြင္ ေမြးဖြားခဲ့ေလသည္။ သူ၏ အသက္ႏွစ္ ႏွစ္သား အရြယ္မွာပင္ ဖခင္ၿဖစ္သူ ကြယ္လြန္ သြားခဲ့၍ မိခင္ၿဖစ္သူ မာဂရက္မွသူ႕အား ၿပဳစု ပ်ိဳးေထာင္ ေပးခဲ့ေလသည္။ လူသားမ်ားအတြက္ အက်ိဳး ၿပဳၿပီး ေကာင္းမြန္ေသာ ခရစ္ယာန္ပညာေရးမ်ားၿဖင့္ သူ႕အား ၿပဳစု ပ်ိဳးေထာင္ေပးခဲ့ၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။ သူ၏အေစာပုိင္း ႏွစ္မ်ားတြင္ ေငြေၾကးအခက္ အခဲႏွင့္ ရင္ဆုိင္ ခဲ့ရသည္။ သုိ႕ေသာ္ အသက္ ၂၀ၿပည့္ခ်ိန္၌ ရဟန္းၿဖစ္သင္ တကၠသုိလ္သုိ႕ ၀င္ေရာက္ခဲ့ေလသည္။ သူ၏ေငြေၾကး ၿပသနာမ်ားကုိ ေၿဖရွင္းေထာက္ပံ့ေပးခဲ့သူမွာ လူးရစ္စ္ဂြာလာ ၿဖစ္ေပသည္။ လူးရစ္စ္ဂြာလာသည္ တူရြင္းဂုိဏ္းခ်ဳပ္သာသနာနယ္ရွိ စိန္ဖရန္စစ္အာစီစီ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း၏ တည္ေထာင္သူႏွင့္ေက်ာင္းအုပ္ၾကီး ၿဖစ္ေလသည္။ ၁၈၄၂ ခုႏွစ္၊ ဂၽြန္လ ၅ ရက္ေန႕တြင္ စိန္ဖရန္စစ္ေဒေဆး၏တရားေဟာအသင္းဂုိဏ္းတည္ေထာင္သူ ဂၽြန္ဘုိးရယ္၏အကူအညီၿဖင့္ ဂြန္ေဘာစကုိသည္ ရဟန္းသိကၡာခံယူခဲ့ေလသည္။

ထုိအခ်ိန္ကာလတြင္ တူရြင္းနယ္၌ စက္မႈ႕ေတာ္လွန္ေရး စတင္ ၿဖစ္ပြားေနၿပီး ေၿမာက္မ်ားစြာေသာ စိန္ေခၚမႈ႕မ်ားႏွင့္ ၿပသနာမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ ေစခဲ့သည္။ အထူးသၿဖင့္ လူငယ္မ်ားစြာအတြက္ ထုိစိန္ေခၚမႈ႕မ်ားႏွင့္ ၿပသနာမ်ား ေပၚေပါက္ေစခဲ့သည္။ ပညာေရး ၿပဳစု ပ်ိဳးေထာင္သူႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္ ၿဖစ္သည့္အေလ်ာက္၊ ဒြန္ေဘာစကုိသည္ “စဥ္းစားေတြးေခၚမႈ႕၊ ဘာသာေရးႏွင့္ ၾကင္နာၿခင္း”တုိ႕အေပၚ မူတည္၍ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုကုိ တည္ထြင္ခဲ့ေလသည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားအား ဆန္႕က်င့္သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈ႕မ်ားႏွင့္ ေ၀ဖန္မႈ႕မ်ားအစား၊ ကုန္သည္အေရာင္းအ၀ယ္သမားမ်ား၊ လက္လုပ္လက္စား သမားမ်ားအတြက္ အလုပ္ရုံမ်ားကုိ ဦးေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သလုိ လူငယ္မ်ားစြာအတြက္လည္း အႏုပညာ၀ိဇၨာႏွင့္ သိပၸံေက်ာင္းမ်ားကုိ ဦးေဆာင္ေပးႏုိင္ခဲ့ေလသည္။ ထုိ႕အၿပင္ ရဟန္းၿဖစ္ဖုိ႕ ၿပင္ဆင္ေနၾကေသာ ရဟန္းေလာင္းမ်ား အတြက္လည္း လြတ္လပ္ေသာ အႏုပညာ၀ိဇၨာ ေက်ာင္းမ်ားကုိလည္း ဦးေဆာင္ ႏိုင္ခဲ့ေလသည္။ ၁၈၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ထုိေက်ာင္းစနစ္၌ ေက်ာင္းသားေပါင္း ၈၀၀ တက္ေရာက္ ေနေလၿပီ။ ဤလုပ္ငန္းအား ဆက္လက္ ရွင္သန္ရန္ ဒြန္ေဘာစကုိသည္ စိန္ဖရန္စစ္ေဒေဆး အဖြဲ႕အစည္းဟူေသာ စေလးရွင္း အသင္းဂုိဏ္းကုိ တည္ေထာင္ခဲ့ေလသည္။ ထုိအသင္းဂုိဏ္းသည္ ၁၈၆၉ခုႏွစ္တြင္ အသိမွတ္ ၿပဳခံရသည္။ စစၥတာေမရီ ေဒါမီနစ္ မာဇယ္လုိ၏ အကူအညီ ၿဖင့္လည္း ေမရီၾသဇီလ်ားထရစ္၏ သမီးမ်ား အသင္းဂုိဏ္းကုိလည္း တည္ေထာင္ခဲ့ေလသည္။

၁၈၇၅ ခုႏွစ္တြင္ လတ္တင္အေမရိကသုိ႕ စတင္တုိးခ်ဲ႕ေသာအခါ စေလးရွင္းအသင္းဂုိဏ္း၏တမန္ေတာ္ သာသနာၿပဳ လုပ္ငန္းကုိပါ ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ခဲ့ေလသည္။ ဒြန္ေဘာစကုိသည္ သူ၏သာသနာၿပဳ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လုိအပ္ေသာ ရံပုံေငြမ်ားရွာေဖြရန္ ဥေရာပတခြင္၌ ခရီးသြားလာသူၿဖစ္ခဲ့ရသည္။ တခ်ိဳ႕ေသာ မွတ္တမ္းမ်ားက သူ႕အား ေခတ္သစ္ စိန္ဗင္းဆင့္ေဒေပါလ္ ဟုသတ္မွတ္ၾကသည္။ သူသည္ ဘုရားစကား စာတုိေလးမ်ားကုိလည္း စာအုပ္ငယ္ေလးမ်ားၿဖင့္ေရးသားရန္ အခ်ိန္ရွာႏုိင္ခဲ့သည္။ ထုိစာအုပ္ငယ္ေလးမ်ားအား အီတလီတခြင္၌ သူ၏စေလးရွင္းစာေစာင္ အၿဖစ္ၿဖန္႕ေ၀ခဲ့ေလသည္။ လူငယ္မ်ားစြာ၏ တမန္ေတာ္ၾကီးသည္ ၁၈၈၈၊ ဇန္န၀ါရီ ၃၁ ရက္ေန႕တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ေလသည္။

ပုပ္ရဟန္းမင္းၾကီး ပီဦး (၁၁)မွ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္တြင္ သူ႕အား ရဟႏၱာအၿဖစ္ တင္ေၿမွာက္ေပးခဲ့ေလသည္။ ပုပ္ရဟန္းမင္းၾကီး ဒုတိေၿမာက္ ဂၽြန္ေပါလ္ကလည္း သူ႕အား “လူငယ္တုိ႕၏ ဖခင္ႏွင့္ဆရာ” ဟူ၍ ကင္းမြန္းတပ္ေပးခဲ့ေလသည္။

စိန္ဂၽြန္ေဘာစကုိသည္ အလုပ္သင္မ်ား၊ လူငယ္မ်ား၊ စာေပတည္းၿဖတ္သူမ်ား၊ မက္စီကုိႏုိင္ငံမွ လူငယ္မ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ား၊ ေက်ာင္းေနကေလးငယ္မ်ား၊ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားႏွင့္ လူငယ္တုိင္း၏ အားကုိး အားထားရာ သူေတာ္စင္ရဟႏၱာတစ္ပါးၿဖစ္ပါသည္။ 

မေနာေအာင္